Druckbare Bioelektronik zur Untersuchung funktioneller biologischer Grenzflächen
Dr. Kyriaki Manoli
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorDr. Maria Magliulo
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorDr. Mohammad Yusuf Mulla
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorM. Sc. Mandeep Singh
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorProf. Luigia Sabbatini
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorProf. Gerardo Palazzo
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorCorresponding Author
Prof. Luisa Torsi
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.infoSearch for more papers by this authorDr. Kyriaki Manoli
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorDr. Maria Magliulo
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorDr. Mohammad Yusuf Mulla
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorM. Sc. Mandeep Singh
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorProf. Luigia Sabbatini
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorProf. Gerardo Palazzo
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Search for more papers by this authorCorresponding Author
Prof. Luisa Torsi
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.info
Dipartimento di Chimica, Università degli Studi di Bari “Aldo Moro”, Via Orabona 4, 70126 Bari (Italien) http://www.luisatorsi.infoSearch for more papers by this authorAbstract
Dünnschichttransistoren können als bioelektronische Bauelemente genutzt werden, um solche Aufgaben auszuführen wie Erkennung oder Steuerung der Freisetzung biologischer Spezies sowie Umwandlung der elektrischen Aktivität von Zellen oder sogar Organen wie des Gehirns. Organische Materialien sowie Graphen oder Zinkoxid werden als druckbare Halbleiterschicht eingesetzt, was zu leistungsfähigen kostengünstigen bioelektronischen Sensoreinheiten führen kann, die möglicherweise sehr nützlich für Vor-Ort-Anwendungen sind. Von Interesse sind unter anderem die elektrolytgesteuerten Transistoren, da sie aufgrund der hohen Kapazität der Ladungsdoppelschichten als kapazitätsmodulierte Bauelemente betrieben werden können. Speziell die Kapazität der Bioschicht, die in einer Reihe von Kondensatoren geringer ist, beeinflusst den Ausgangsstrom des Bauelementes. Solch ein Phänomen ermöglicht eine äußerst hohe Empfindlichkeit gegen sehr schwache Wechselwirkungen. Sämtliche Aspekte, die diese Vorgänge bestimmen, werden besprochen.
References
- 1
- 1aI. R. Minev, P. Musienko, A. Hirsch, Q. Barraud, N. Wenger, E. M. Moraud, J. Gandar, M. Capogrosso, T. Milekovic, L. Asboth, Science 2015, 347, 159–163;
- 1bJ. Rivnay, R. M. Owens, G. G. Malliaras, Chem. Mater. 2014, 26, 679–685;
- 1cM. Berggren, A. Richter-Dahlfors, Adv. Mater. 2007, 19, 3201–3213.
- 2I. Willner, R. Baron, B. Willner, Biosens. Bioelectron. 2007, 22, 1841–1852.
- 3D. Khodagholy, J. N. Gelinas, T. Thesen, W. Doyle, O. Devinsky, G. G. Malliaras, G. Buzsáki, Nat. Neurosci. 2014, 18, 310–315.
- 4
- 4aP. J. Molino, G. G. Wallace, Appl. Phys. Lett. Mater. 2015, 3, 014913;
- 4bA. Chortos, Z. Bao, Mater. Today 2014, 17, 321–331;
- 4cM. Drack, I. Graz, T. Sekitani, T. Someya, M. Kaltenbrunner, S. Bauer, Adv. Mater. 2015, 27, 34–40.
- 5K. Svennersten, K. C. Larsson, M. Berggren, A. Richter-Dahlfors, Biochim. Biophys. Acta Gen. Subj. 2011, 1810, 276–285.
- 6M. Y. Mulla, E. Tuccori, M. Magliulo, G. Lattanzi, G. Palazzo, K. Persaud, L. Torsi, Nat. Commun. 2015, 6, 6010.
- 7
- 7aS. H. Kim, K. Hong, W. Xie, K. H. Lee, S. Zhang, T. P. Lodge, C. D. Frisbie, Adv. Mater. 2013, 25, 1822–1846;
- 7bL. Torsi, M. Magliulo, K. Manoli, G. Palazzo, Chem. Soc. Rev. 2013, 42, 8612–8628.
- 8
- 8aM. Irimia-Vladu, Chem. Soc. Rev. 2014, 43, 588–610;
- 8bA. Campana, T. Cramer, D. T. Simon, M. Berggren, F. Biscarini, Adv. Mater. 2014, 26, 3874–3878.
- 9F. Werkmeister, B. Nickel, J. Mater. Chem. B 2013, 1, 3830–3835.
- 10
- 10aD. Töbjork, R. Österbacka, Adv. Mater. 2011, 23, 1935–1961;
- 10bP. J. Wojcik, L. Santos, L. Pereira, R. Martins, E. Fortunato, Nanoscale 2015, 7, 1696–1708;
- 10cS. Thiemann, S. J. Sachnov, F. Pettersson, R. Bollström, R. Österbacka, P. Wasserscheid, J. Zaumseil, Adv. Funct. Mater. 2014, 24, 625–634.
- 11C. P. Tan, B. R. Cipriany, D. M. Lin, H. G. Craighead, Nano Lett. 2010, 10, 719–725.
- 12http://www.researchandmarkets.com/reports/2090646/.
- 13E. Fortunato, P. Barquinha, R. Martins, Adv. Mater. 2012, 24, 2945–2986.
- 14
- 14aK. Balasubramanian, K. Kern, Adv. Mater. 2014, 26, 1154–1175;
- 14bS. Liu, X. Guo, NPG Asia Mater. 2012, 4, e 23;
- 14cM. D. Angione, R. Pilolli, S. Cotrone, M. Magliulo, A. Mallardi, G. Palazzo, L. Sabbatini, D. Fine, A. Dodabalapur, N. Cioffi, L. Torsi, Mater. Today 2011, 14, 424–433.
- 15F. Chen, Q. Qing, J. Xia, N. Tao, Chem. Asian J. 2010, 5, 2144–2153.
- 16D. T. Simon, S. Kurup, K. C. Larsson, R. Hori, K. Tybrandt, M. Goiny, E. W. Jager, M. Berggren, B. Canlon, A. Richter-Dahlfors, Nat. Mater. 2009, 8, 742–746.
- 17P. Leleux, J. Rivnay, T. Lonjaret, J. M. Badier, C. Bénar, T. Hervé, P. Chauvel, G. G. Malliaras, Adv. Healthcare Mater. 2015, 4, 142–147.
- 18S. A. Tria, M. Ramuz, M. Huerta, P. Leleux, J. Rivnay, L. H. Jimison, A. Hama, G. G. Malliaras, R. M. Owens, Adv. Healthcare Mater. 2014, 3, 1053–1060.
- 19C. R. Kagan, P. Andry, Thin-Film Transistors (Hrsg.: ), Marcel Dekker, New York, 2003.
10.1201/9780203911778 Google Scholar
- 20S. M. Sze, K. K. Ng, Physics of Semiconductor Devices, 3. Aufl., Wiley, Hoboken, 2006.
10.1002/0470068329 Google Scholar
- 21
- 21aR. M. Owens, G. G. Malliaras, MRS Bull. 2010, 35, 449–456;
- 21bG. Tarabella, G. Nanda, M. Villani, N. Coppedè, R. Mosca, G. G. Malliaras, C. Santato, S. Iannotta, F. Cicoira, Chem. Sci. 2012, 3, 3432–3435.
- 22
- 22aL. Kergoat, B. Piro, M. Berggren, G. Horowitz, M.-C. Pham, Anal. Bioanal. Chem. 2012, 402, 1813–1826;
- 22bC. Liao, M. Zhang, M. Y. Yao, T. Hua, L. Li, F. Yan, Adv. Mater. 2015, 27, 676–681;
- 22cR. Porrazzo, S. Bellani, A. Luzio, C. Bertarelli, G. Lanzani, M. Caironi, M. Antognazza, Appl. Phys. Lett. Mater. 2015, 3, 0149051–0149058.
- 23
- 23aM. Demelas, S. Lai, A. Spanu, S. Martinoia, P. Cosseddu, M. Barbaro, A. Bonfiglio, J. Mater. Chem. B 2013, 1, 3811–3819;
- 23bT. Minamiki, T. Minami, R. Kurita, O. Niwa, S.-i. Wakida, K. Fukuda, D. Kumaki, S. Tokito, Appl. Phys. Lett. 2014, 104, 243703;
- 23cM. Kamahori, Y. Ishige, M. Shimoda, Biosens. Bioelectron. 2008, 23, 1046–1054.
- 24
- 24aO. Knopfmacher, M. L. Hammock, A. L. Appleton, G. Schwartz, J. Mei, T. Lei, J. Pei, Z. Bao, Nat. Commun. 2014, 5, 2954;
- 24bM. Magliulo, K. Manoli, E. Macchia, G. Palazzo, L. Torsi, Adv. Mater. 2014, DOI: 10.1002/adma.201403477;
- 24cV. Benfenati, S. Toffanin, S. Bonetti, G. Turatti, A. Pistone, M. Chiappalone, A. Sagnella, A. Stefani, G. Generali, G. Ruani, D. Saguatti, R. Zamboni, M. Muccini, Nat. Mater. 2013, 12, 672–680.
- 25M. J. Spijkman, J. J. Brondijk, T. C. Geuns, E. C. Smits, T. Cramer, F. Zerbetto, P. Stoliar, F. Biscarini, P. W. Blom, D. M. de Leeuw, Adv. Funct. Mater. 2010, 20, 898–905.
- 26M. L. Hammock, O. Knopfmacher, B. D. Naab, J. B.-H. Tok, Z. Bao, ACS Nano 2013, 7, 3970–3980.
- 27
- 27aM. D. Angione, S. Cotrone, M. Magliulo, A. Mallardi, D. Altamura, C. Giannini, N. Cioffi, L. Sabbatini, E. Fratini, P. Baglioni, G. Scamarcioe, G. Palazzo, L. Torsi, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 2012, 109, 6429–6434;
- 27bM. Magliulo, A. Mallardi, R. Gristina, F. Ridi, L. Sabbatini, N. Cioffi, G. Palazzo, L. Torsi, Anal. Chem. 2013, 85, 3849–3857.
- 28B. Crone, A. Dodabalapur, A. Gelperin, L. Torsi, H. Katz, A. Lovinger, Z. Bao, Appl. Phys. Lett. 2001, 78, 2229–2231.
- 29M. E. Roberts, S. C. Mannsfeld, N. Queraltó, C. Reese, J. Locklin, W. Knoll, Z. Bao, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 2008, 105, 12134–12139.
- 30P. Bergveld, Sens. Actuators B 2003, 88, 1–20.
- 31A. Spanu, S. Lai, P. Cosseddu, M. Tedesco, S. Martinoia, A. Bonfiglio, Sci. Rep. 2015, 5, 8807.
- 32X. Strakosas, M. Bongo, R. M. Owens, J. Appl. Polym. Sci. 2015, 132, 41735–41735.
- 33D. Khodagholy, T. Doublet, P. Quilichini, M. Gurfinkel, P. Leleux, A. Ghestem, E. Ismailova, T. Hervé, S. Sanaur, C. Bernard, G. G. Malliaras, Nat. Commun. 2013, 4, 1–7.
- 34
- 34aH. E. Katz, Electroanalysis 2004, 16, 1837–1842;
- 34bD. Duarte, A. Dodabalapur, J. Appl. Phys. 2012, 111, 0445091–0445097.
- 35T. Cramer, A. Campana, F. Leonardi, S. Casalini, A. Kyndiah, M. Murgia, F. Biscarini, J. Mater. Chem. B 2013, 1, 3728–3741.
- 36R. DiCosimo, J. McAuliffe, A. J. Poulose, G. Bohlmann, Chem. Soc. Rev. 2013, 42, 6437–6474.
- 37N. Durán, M. A. Rosa, A. D′Annibale, L. Gianfreda, Enzyme Microb. Technol. 2002, 31, 907–931.
- 38S. Federici, G. Oliviero, K. Hamad-Schifferli, P. Bergese, Nanoscale 2010, 2, 2570–2574.
- 39
- 39aR. Grange, J. Thompson, D. Lambert, Br. J. Anaesth. 2014, 112, 213–216;
- 39bS. D. Gan, K. R. Patel, J. Invest. Dermatol. 2013, 133, e 12;
- 39cJ. Hu, S. Wang, L. Wang, F. Li, B. Pingguan-Murphy, T. J. Lu, F. Xu, Biosens. Bioelectron. 2014, 54, 585–597.
- 40J. Homola, Chem. Rev. 2008, 108, 462–493.
- 41H.-F. Ji, H. Gao, K. R. Buchapudi, X. Yang, X. Xu, M. K. Schulte, Analyst 2008, 133, 434–443.
- 42D. Maiolo, S. Federici, L. Ravelli, L. E. Depero, K. Hamad-Schifferli, P. Bergese, J. Colloid Interface Sci. 2013, 402, 334–339.
- 43
- 43aP. Jonkheijm, D. Weinrich, H. Schröder, C. M. Niemeyer, H. Waldmann, Angew. Chem. Int. Ed. 2008, 47, 9618–9647; Angew. Chem. 2008, 120, 9762–9792;
- 43bF. Rusmini, Z. Zhong, J. Feijen, Biomacromolecules 2007, 8, 1775–1789.
- 44M. Rabe, D. Verdes, S. Seeger, Adv. Colloid Interface Sci. 2011, 162, 87–106.
- 45
- 45aP. Stoliar, E. Bystrenova, S. Quiroga, P. Annibale, M. Facchini, M. Spijkman, S. Setayesh, D. De Leeuw, F. Biscarini, Biosens. Bioelectron. 2009, 24, 2935–2938;
- 45bP. Lin, F. Yan, Adv. Mater. 2012, 24, 34–51.
- 46L. S. Wong, F. Khan, J. Micklefield, Chem. Rev. 2009, 109, 4025–4053.
- 47
- 47aR. G. Nuzzo, D. L. Allara, J. Am. Chem. Soc. 1983, 105, 4481–4483;
- 47bZ. Matharu, A. J. Bandodkar, V. Gupta, B. D. Malhotra, Chem. Soc. Rev. 2012, 41, 1363–1402;
- 47cN. K. Chaki, K. Vijayamohanan, Biosens. Bioelectron. 2002, 17, 1–12;
- 47dC. D. Bain, E. B. Troughton, Y. T. Tao, J. Evall, G. M. Whitesides, R. G. Nuzzo, J. Am. Chem. Soc. 1989, 111, 321–335.
- 48
- 48aH. U. Khan, M. E. Roberts, O. Johnson, R. Förch, W. Knoll, Z. Bao, Adv. Mater. 2010, 22, 4452–4456;
- 48bM. Magliulo, A. Mallardi, M. Y. Mulla, S. Cotrone, B. R. Pistillo, P. Favia, I. Vikholm-Lundin, G. Palazzo, L. Torsi, Adv. Mater. 2013, 25, 2090–2094.
- 49M. Magliulo, B. R. Pistillo, M. Y. Mulla, S. Cotrone, N. Ditaranto, N. Cioffi, P. Favia, L. Torsi, Plasma Processes Polym. 2013, 10, 102–109.
- 50L. Kergoat, B. Piro, M. Berggren, M.-C. Pham, A. Yassar, G. Horowitz, Org. Electron. 2012, 13, 1–6.
- 51L. Kergoat, B. Piro, D. T. Simon, M. C. Pham, V. Noël, M. Berggren, Adv. Mater. 2014, 26, 5658–5664.
- 52J. Turková, J. Chromatogr. B 1999, 722, 11–31.
- 53G. Palazzo, D. De Tullio, M. Magliulo, A. Mallardi, F. Intranuovo, M. Y. Mulla, P. Favia, I. Vikholm-Lundin, L. Torsi, Adv. Mater. 2015, 27, 911-916.
- 54C. Suspène, B. Piro, S. Reisberg, M.-C. Pham, H. Toss, M. Berggren, A. Yassar, G. Horowitz, J. Mater. Chem. B 2013, 1, 2090–2097.
- 55I. Vikholm-Lundin, S. Auer, M. Paakkunainen, J. A. Määttä, T. Munter, J. Leppiniemi, V. P. Hytönen, K. Tappura, Sens. Actuators B 2012, 171, 440–448.
- 56A. W. Adamson, A. P. Gast, Physical Chemistry of Surfaces, 6. Aufl., Wiley, New York, 1997.
- 57R. Sips, J. Chem. Phys. 1948, 16, 490–495.
- 58J. N. Weiss, FASEB J. 1997, 11, 835–841.
- 59
- 59aY. Liu, Y.-J. Liu, Sep. Purif. Technol. 2008, 61, 229–242;
- 59bS. Cazalbou, G. Bertrand, C. Drouet, J. Phys. Chem. B 2015, 119, 3014–3024.
- 60A. Liscio, V. Palermo, P. Samori, Acc. Chem. Res. 2010, 43, 541–550.
- 61R. Levicky, A. Horgan, Trends Biotechnol. 2005, 23, 143–149.
- 62G. Oliviero, S. Federici, P. Colombi, P. Bergese, J. Mol. Recognit. 2011, 24, 182–187.
- 63W. Brattain, C. Garrett, Publs. Monograph 1955, 2372, 1.
- 64
- 64aM. J. Panzer, C. R. Newman, C. D. Frisbie, Appl. Phys. Lett. 2005, 86, 103503;
- 64bL. Kergoat, L. Herlogsson, D. Braga, B. Piro, M. C. Pham, X. Crispin, M. Berggren, G. Horowitz, Adv. Mater. 2010, 22, 2565–2569.
- 65A. Al Naim, M. Grell, Appl. Phys. Lett. 2012, 101, 141603.
- 66T. Cramer, A. Kyndiah, M. Murgia, F. Leonardi, S. Casalini, F. Biscarini, Appl. Phys. Lett. 2012, 100, 143302.
- 67M. J. Panzer, C. D. Frisbie, Adv. Funct. Mater. 2006, 16, 1051–1056.
- 68
- 68aA. Dodabalapur, L. Torsi, H. Katz, Science 1995, 268, 270–271;
- 68bA. Laiho, L. Herlogsson, R. Forchheimer, X. Crispin, M. Berggren, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 2011, 108, 15069–15073.
- 69P. Kukic, D. Farrell, L. P. McIntosh, B. García-Moreno, E. K. S. Jensen, Z. Toleikis, K. Teilum, J. E. Nielsen, J. Am. Chem. Soc. 2013, 135, 16968–16976.
- 70F. Buth, D. Kumar, M. Stutzmann, J. Garrido, Appl. Phys. Lett. 2011, 98, 153302–153303.
- 71K. Manoli, M. M. Patrikoussakis, M. Magliulo, L. M. Dumitru, M. Y. Mulla, L. Sabbatini, L. Torsi, Org. Electron. 2014, 15, 2372–2380.
- 72S. J. Park, O. S. Kwon, S. H. Lee, H. S. Song, T. H. Park, J. Jang, Nano Lett. 2012, 12, 5082–5090.
- 73
- 73aT. H. Kim, S. H. Lee, J. Lee, H. S. Song, E. H. Oh, T. H. Park, S. Hong, Adv. Mater. 2009, 21, 91–94;
- 73bH. Yoon, S. H. Lee, O. S. Kwon, H. S. Song, E. H. Oh, T. H. Park, J. Jang, Angew. Chem. Int. Ed. 2009, 48, 2755–2758; Angew. Chem. 2009, 121, 2793–2796.
- 74S. Casalini, F. Leonardi, T. Cramer, F. Biscarini, Org. Electron. 2013, 14, 156–163.
- 75H. Tang, P. Lin, H. L. Chan, F. Yan, Biosens. Bioelectron. 2011, 26, 4559–4563.
- 76M. Zhang, C. Liao, Y. Yao, Z. Liu, F. Gong, F. Yan, Adv. Funct. Mater. 2014, 24, 978–985.
Citing Literature
This is the
German version
of Angewandte Chemie.
Note for articles published since 1962:
Do not cite this version alone.
Take me to the International Edition version with citable page numbers, DOI, and citation export.
We apologize for the inconvenience.